- Open je ogen: Goudvissen kunnen hun ogen niet sluiten omdat ze geen oogleden hebben
- Kleur: Als je een goudvis in een donkere kamer houdt, zal hij zijn kleur verliezen. Op dezelfde manier zullen goudvissen die buiten leven doorgaans kleurrijker zijn dan goudvissen die binnen leven (omdat ze meer daglicht krijgen).
- Geheugen: Goudvissen kunnen minstens 3 maanden onthouden; niet de beruchte 2-3 seconden waar ze om bekend staan (je kunt meer lezen over het geheugen van goudvissen in het laatste gedeelte van deze pagina).
- Intelligentie: Goudvissen kunnen verschillende vormen, kleuren en geluiden onderscheiden en kunnen worden getraind om bepaalde lichtsignalen te herkennen en erop te reageren. Ze kunnen zelfs trucjes leren
- Urine: Goudvissen (en andere vissen) plassen niet zoals zoogdieren dat doen. In plaats daarvan scheiden ze ammoniak uit in het water via hun kieuwen.
- Zicht: Goudvissen kunnen infrarode straling en ultraviolet licht zien (wat mensen en de meeste andere dieren niet kunnen)
- Geen maag: Goudvissen hebben geen maag en moeten daarom meerdere kleine porties krijgen in plaats van één grote.
- Oudste goudvis: De oudste goudvis ter wereld werd 45 jaar oud en stierf in 2005. De vis woonde bij de familie Evans in Bradninch, Devon in het Verenigd Koninkrijk en werd gewonnen op een markt in 1960.
- Koud water: Goudvissen verlagen hun stofwisseling aanzienlijk in koud water, waardoor ze bijna een winterslaap houden. Dit betekent onder andere dat ze in zeer lage watertemperaturen kunnen overleven (inclusief meren die in de winter bevroren zijn geweest).
- Grootte: De groei van goudvissen wordt sterk belemmerd door hun kleine aquariumafmetingen, verkeerde voeding en slechte waterkwaliteit. Daarom kunnen goudvissen veel groter worden dan we gewend zijn; de langste goudvis ter wereld is 47,4 cm lang en woont bij zijn eigenaar Joris Gijsbers in Nederland.
Feit: Er zijn meer dan 300 soorten goudvissen, waarvan de overgrote meerderheid afkomstig is uit China. Hier afgebeeld is de 'bubbeloog' (Carassius auratus auratus auratus)
Meer feiten over goudvissen
- Geschiedenis als huisdier: Goudvissen werden oorspronkelijk als huisdier gehouden in de oude Chinese dynastieën. Pas aan het begin van de 16e eeuw werden ze populair buiten China. In 1603 bereikten ze Japan, in 1611 Europa en rond 1850 de VS (pas in 1853 werd filtratie van aquariumwater ontdekt, waardoor het mogelijk werd om vissen binnenshuis in aquaria te houden). Goudvissen worden dus al minstens 2000 jaar als huisdier gehouden!
- Eten: Goudvissen zijn omnivoren: ze eten planten, insecten, kleine geleedpotigen en zelfs kleinere dieren. vis
- Aanraken: Raak een goudvis nooit aan, want dit kan het slijmvlies beschadigen dat de schubben van nature beschermt tegen infecties.
- Geluiden en lawaai: Goudvissen hebben een gehoor en raken gestrest van harde geluiden en trillingen in het water. Daarom is het niet aan te raden om met je vingers op het aquarium te tikken (of in het algemeen lawaai te maken) om de goudvissen binnenin te activeren.
- Overleven: Hoewel veel goudvissen relatief snel sterven door slechte verzorging en behandeling door hun eigenaren, zijn goudvissen in staat om te overleven in relatief slechte leefomstandigheden. Een voorbeeld hiervan was de goudvis Smokey, die in 2013 levend werd teruggevonden in een huis dat in 2011 was afgebrand in Essex, UK. De goudvis had 2 jaar lang overleefd in een paar centimeter water in een kleine overdekte tuinvijver zonder toegang tot vers water, voedsel of daglicht.
Goudvissen kunnen groter worden dan de meeste mensen denken. De grootste goudvis van dit moment is 47,4 cm lang en leeft in Nederland. Afgebeeld is een grote Oranda goudvis uit Engeland
Wie zijn de vijanden van goudvissen?
Goudvissen hebben verschillende natuurlijke vijanden en bedreigingen, zowel in het wild als in het aquarium thuis:
- Roofvissen: Grotere vissen, zoals koi, meervallen en sommige soorten cichliden, kunnen goudvissen aanvallen en opeten, vooral als ze in dezelfde vijver of hetzelfde aquarium worden gehouden.
- Vogels: Vogels zoals reigers, ijsvogels en meeuwen jagen vaak op goudvissen, vooral in buitenvijvers.
- Zoogdieren: Wasberen, otters en zelfs sommige huiskatten kunnen een bedreiging vormen voor goudvissen in buitenzwembaden.
- Amfibieën: Grote kikkers en padden kunnen proberen kleinere goudvissen op te eten, vooral als de vissen in een vijver leven.
- Parasieten en ziekten: Goudvissen zijn gevoelig voor verschillende parasieten (zoals ich of ankerwormen) en ziekten (zoals vinrot en zwemblaasziekte) die hen kunnen schaden of doden.
- Menselijke factoren: Slechte waterkwaliteit, overvoeding en onjuist onderhoud van de tank kunnen ook vijanden zijn van goudvissen in gevangenschap, wat leidt tot stress en gezondheidsproblemen.
Elk van deze factoren vormt een aanzienlijke bedreiging voor de gezondheid en het welzijn van goudvissen in verschillende omgevingen.
Feiten over het geheugen van goudvissen
Een populair geloof suggereert dat goudvissen een geheugen hebben van slechts drie seconden. Deze mythe is wijd verspreid in de populaire cultuur, waardoor mensen denken dat deze kleine waterdieren een extreem korte aandachtsspanne hebben. Wetenschappelijke studies hebben echter aangetoond dat dit niet het geval is.
Goudvissen zijn veel intelligenter dan ze lijken, met een geheugen dat maanden kan duren in plaats van seconden. Onderzoek heeft aangetoond dat goudvissen over lange perioden informatie kunnen leren en vasthouden. In experimenten zijn ze getraind om bepaalde geluiden of kleuren te associëren met voedertijden, wat bewijst dat ze deze signalen nog lang na de eerste trainingsperiode onthouden.
Goudvissen hebben zelfs vaardigheden laten zien zoals het herkennen van hun eigenaar en het onthouden van routes in complexe doolhoven. Deze cognitieve vaardigheden zijn een bewijs van hun verrassende intelligentie en leervermogen.
Dus, terwijl de mythe van het drie-seconden-geheugen blijft bestaan, toont de wetenschap aan dat goudvissen veel bekwamer zijn dan algemeen wordt aangenomen.